1. Inleiding
Umecom bemiddelt in de verkoop voor derden, meestal particulieren (1). Umecom verkoopt via internet, o.m. door gebruik te maken van (eigen) online catalogi. Producten worden vanuit deze catalogi doorgezet naar verschillende online verkoopkanalen, waarvan Marktplaats.nl er één is.
Al vele jaren actief op dit platform, is de tijd gekomen iets te schrijven over de wildwesttaferelen die steeds vaker op dit platform lijken voor te komen. Marktplaats zelf, lijkt hierin niet veel te verwijten, al zou een wat strikter beleid vermoedelijk heel veel kopers en verkopers van dienst zijn.
2. Wild West
Er lijkt een tendens te zijn waarbij een groeiende groep van Marktplaats-gebruikers er geen moeite mee heeft om uitsluitend egoïstisch te communiceren. Zolang er een eigen belang is, blijft zij contact zoeken. Valt het eigen belang – om welke reden dan ook – weg, dan stopt de communicatie.
Zelfs tot op het niveau dat afspraken zijn gemaakt over het ophalen van zaken, maar niemand komt opdagen. Bij navraag, wordt niet meer gereageerd of domweg geroepen “ik had al wat anders gevonden”. Dit benadeelt goedwillende gebruikers op grote schaal en vraagt dus om aandacht!
3. Snelle handel
Internet, heeft in de handel veel veranderd. De snelheid waarmee producten online komen, belangstellende benaderd kunnen worden, gecommuniceerd wordt over aankoop en zaken worden uitgeleverd, is exponentieel gegroeid. Levertijden van dagen of weken, zijn veranderd in ‘same day delivery’.
Kopen op afstand gaat gemakkelijk/ snel, laagdrempelig en vaak (min-of-meer) anoniem. Samen met de bescherming door de wet kopen op afstand, lijkt dit ervoor gezorgd te hebben dat online kopers de fatsoenlijke omgangsnormen (etiquetten, sociale vaardigheden, ..) enigszins zijn kwijtgeraakt.
4. Gebruikte artikelen
Voor de aan- en verkoop van gebruikte artikelen, geldt dat de processen nog wat complexer zijn. Niet in de laatste plaats, omdat dit in de meeste gevallen plaatsvindt tussen particulieren en voor het grootste gedeelte via het platform Marktplaats.nl, waar dit stukje m.n. over wordt geschreven.
Bij de verkoop van gebruikte artikelen via Marktplaats.nl, lijk je als verkoper beland in één groot, grijs gebied. We zien – in deze snelle handel – dat na het publiceren van populaire items, soms binnen een uur al 3-4 biedingen binnenkomen. Wij handelen die af, conform ons verkoopbeleid.
5. (Geen) waarde bod
Binnen ons beleid geldt: als we een bod accepteren, we met betreffende bieder tot een transactie willen komen. Ook dus, als aansluitend nog hoger wordt geboden. Vervelende is, dat een bod op Marktplaats.nl geenszins betekent dat de belangstellende het item voor betreffend bedrag wil kopen.
Marktplaats zegt “een bod is niet bindend en verplicht u niet tot aan- of verkoop”. Overal wordt vermeld dat het uitbrengen van een bod slechts een uitnodiging is om in onderhandeling te gaan. Reden dat belangstellenden soms meerdere biedingen tegelijk uitbrengen, op vergelijkbare items.
6. Snelheid geboden
Het gezegde luidt ‘je moet ijzer smeden, als het heet is’ .. voor de handel via Marktplaats.nl meer dan toepasselijk: als biedingen binnenkomen, moet je als verkoper snel (kunnen) concretiseren. Lukt dat niet, dan is de kans groot dat de volgende belangstellende al een alternatief heeft gevonden.
We mogen vaststellen dat een en ander tegenstrijdig is en eenzijdig roet in het eten gooit: belangstellenden kunnen bieden wat ze willen, zonder consequenties. Als een verkoper echter een bod accepteert, geeft dit geen enkele zekerheid op concretisering. Althans en in praktijk, voor de verkoper!
7. Juridisch / overeenkomst?
Ja, vooralsnog lijkt het echt zó te zijn: iemand mag een bod uitbrengen, maar te allen tijde weer intrekken. De wet zegt: indien een bod wordt geaccepteerd, is een koopovereenkomst tot stand gekomen. Anders gezegd: als verkoper een bod accepteert, is hij/ zij verplicht voor die prijs te leveren.
Omdat de vrijblijvendheid hier dan alleen voor de koper lijkt te gelden, ruikt dit naar onrechtvaardigheid voor de verkoper: ongelijke rechten, die hem/ haar benadelen omdat de noodzakelijk snelheid van handelen hierdoor ernstig in het gedrang komt. Wetgeving lijkt tekort te schieten.
8. (Toch) gelijke rechten
De rechtsgeleerden zullen het onrecht ontkennen en zeggen dat de beschreven totstandkoming van een koopovereenkomst voor beide partijen bindend is. Haaks dus op het beleid van Marktplaats, maar in dat geval zou het Wilde Westen verschuiven van Marktplaats naar de rechtbank:
Als het immers echt zo is, dat een geaccepteerd bod een bindende overeenkomst geeft, zouden wij maandelijks een keer of 10 naar de rechter kunnen stappen om ‘kopers’ aan afspraken te houden. We vragen ons af, wie daarop zit te wachten. Zoals het stukje begon, hier lijkt een taak voor Marktplaats.
9. Wat dan, is de vraag?
Heel simpel: eigen voorwaarden stellen. Wij voeren al enige tijd, korte en krachtige verkoopvoorwaarden (niet al te formeel, luchtig geformuleerd in ons verkoopbeleid). We accepteren een bod, maar onder deze voorwaarden. Om nare situaties te voorkomen, adviseren we U dat ook te doen (2).
Gelukkig lezen we in jurisprudentie dat rechters bij dergelijke zaken steeds vaker oordelen, door nuances aan te brengen op de conventionele regelgeving ‘bod + aanvaarding = overeenkomst’ (gebaseerd op traditionele handel). Wat ons betreft, mag dat vaker en beter worden vastgelegd.
(1) U koopt van een particulier. Umecom is bemiddelaar c.q. regelt voor verkoper slechts de communicatie en administratie.
(2) U bent vrij gebruik te maken van ons verkoopbeleid c.q. een bod te accepteren, onder deze voorwaarden en daarnaar te verwijzen.
